Niềm tin lãnh đạo trong thời kỳ biến động

Tìm hiểu cách xây dựng niềm tin lãnh đạo để nuôi dưỡng tinh thần cộng tác, đạt tới thành công trong môi trường biến động hiện nay.

Tác động từ đại dịch COVID và những biến chuyển gần đây khiến doanh nghiệp phải thay đổi không ngừng. Các nhà lãnh đạo phải chuẩn bị sẵn sàng để thích ứng với sự gián đoạn liên tục và dẫn dắt đội ngũ theo những cách thức mới.

Dù là quản lý ở văn phòng, từ xa hay hybrid working, điều quan trọng đối với nhà lãnh đạo là xây dựng và duy trì lòng tin với nhân viên của mình.

Niềm tin lãnh đạo là nền tảng để nhân viên và tổ chức đủ linh hoạt, thích ứng và phát triển nhanh trong thời kỳ biến động.

Xây dựng lòng tin cũng chính là học cách quản lý sự thay đổi. Sự tín nhiệm giúp đội nhóm luôn vững vàng khi đối diện với tình trạng không chắc chắn, đón nhận thay đổi như một cơ hội để học hỏi, phát triển và vươn tới thành công.

Niềm tin lãnh đạo là gì?

Tin tưởng có nghĩa là ‘không thỏa hiệp trước sự nghi ngờ’. Trong môi trường làm việc, nhân viên không thể đạt được hiệu suất mong muốn nếu họ nghi ngờ ý định/năng lực của người khác, định hướng/ khả năng tồn tại của tổ chức – đặc biệt, nếu họ nghi ngờ khả năng đáp ứng với những yêu cầu đặt ra cho họ. Điều này đặc biệt đúng trong môi trường biến động và mơ hồ ngày nay, khi người lao động được yêu cầu làm được nhiều việc hơn với ít nguồn lực hơn.

Niềm tin lãnh đạo là mối quan hệ cho – nhận và được xây dựng dần dần. Để khơi dậy niềm tin từ người khác, nhà lãnh đạo cần thể hiện sự tin tưởng đối với nhân viên của mình. Theo thời gian, những mối quan hệ này sẽ nuôi dưỡng lòng tin và tạo động lực cho đội nhóm/ tổ chức hành động khi xảy ra chuyển biến.

Trong môi trường có độ tin cậy cao, nhân viên luôn có mặt khi lãnh đạo cần đến. Họ có được nguồn năng lượng tối ưu, năng lực sáng tạo, tốc độ và hoàn thành công việc với kết quả tốt hơn. Mọi thành viên cùng thống nhất một mục đích chung, chấp nhận rủi ro, hỗ trợ lẫn nhau, giao tiếp cởi mở và trung thực.

Một nhà lãnh đạo tài ba là người biết cách xây dựng và duy trì sự tín nhiệm, cho dù đó là với cá nhân, trong đội ngũ hay toàn bộ tổ chức.

Xây dựng niềm tin lãnh đạo trong thời kỳ biến động

Cân bằng phương trình thay đổi

Trong thời kỳ biến động ngày nay, nhà lãnh đạo được yêu cầu phải có khả năng xây dựng niềm tin trong môi trường đầy thách thức. Trong doanh nghiệp, thay đổi xảy ra từ 2 phía:

1. Khía cạnh cấu trúc: Những thực tế mới đến từ bên ngoài và những thay đổi về quy trình và hệ thống kinh doanh cần thiết để giải quyết chúng, chẳng hạn như tái cấu trúc tổ chức để đối phó với đại dịch toàn cầu.
2. Khía cạnh con người: Quá trình chuyển đổi tâm lý, nội tâm mà nhân sự trải qua để điều chỉnh tư duy, hành vi và văn hóa cho phù hợp với thực tế và quy trình kinh doanh mới.

Để giải quyết khía cạnh cấu trúc của sự thay đổi, các nhà lãnh đạo cần tận dụng các điểm mạnh và xác lập tính cam kết trong toàn tổ chức.

Và để giải quyết khía cạnh con người của sự thay đổi, các nhà lãnh đạo thấu cảm với nhân viên, nhận ra họ đang ở đâu trong quá trình chuyển đổi và mô hình hóa khả năng phục hồi, sự tò mò và lòng trắc ẩn.

Niềm tin được xây dựng bằng cách cân bằng 2 vế của phương trình thay đổi theo những công thức rất cụ thể thường giống như nghịch lý.

Nghịch lý cân bằng trong xây dựng niềm tin

Lãnh đạo thường đi kèm với những sự lựa chọn không có câu trả lời đúng.

Ví dụ, trong quá trình thay đổi tổ chức, các nhà lãnh đạo nên truyền đạt ý thức về sự cấp bách cần phải hành động hay kiên nhẫn với nhu cầu của mọi người để hiểu và thích ứng với thay đổi? Họ nên thể hiện tinh thần lạc quan hay một cái nhìn thực tế về những thách thức phía trước?

Thực tế là, ngày nay, các nhà lãnh đạo không thể chỉ chọn cái này hay cái kia. Xây dựng niềm tin lãnh đạo và cùng nhau tiến lên dựa trên cả hai. Đây là điểm mấu chốt của một nghịch lý, còn được gọi là sự phân cực: nó đòi hỏi khả năng nhìn rõ ràng cả hai quan điểm cùng một lúc — và xây dựng lòng tin trong khi cân bằng các quan điểm đó.

Các nhà quản lý không thể chấp nhận sự đơn giản của việc giải quyết khía cạnh cấu trúc hoặc khía cạnh con người của sự thay đổi. Thay vào đó, họ có thể thúc đẩy các mục tiêu thay đổi một cách hiệu quả bằng cách tập trung vào cách tiếp cận “có, và”.

Các nhà lãnh đạo đã phải đối mặt với vô số gián đoạn đáng kinh ngạc trong suốt thời kỳ đại dịch — đối với cả cuộc sống cá nhân và sự nghiệp của họ. Dù bản thân họ cảm thấy kiệt sức, họ biết rằng cần phải tiếp tục thúc đẩy tổ chức của mình trước biến động này.

Để làm được như vậy, những nhà lãnh đạo này cần có khả năng dựa vào đội nhóm và nhanh chóng tiến lên, điều này đòi hỏi sự tin tưởng. Khi đội nhóm tiến lên với tốc độ của niềm tin, toàn bộ tổ chức tiến lên với cùng tốc độ đó.

6 phương pháp xây dựng niềm tin lãnh đạo

Có 6 phương pháp quan trọng mà các nhà lãnh đạo phải cân bằng để xây dựng và duy trì lòng tin trong giai đoạn thay đổi và chuyển tiếp.

XÂY DỰNG NIỀM TIN LÃNH ĐẠO TRONG THỜI ĐẠI BIẾN CHUYỂN
KHÍA CẠNH CẤU TRÚC	Khai thác điểm mạnh	Đối phó với chuyển tiếp	KHÍA CẠNH CON NGƯỜI
	Tự lực	Kiên nhẫn thực tế
	Lạc quan	Thấu cảm
	Cứng rắn	Thực dụng/Cởi mở
	Cảm giác cấp bách	Tin tưởng người khác
	Thúc đẩy sự thay đổi	Ngược đời

Ví dụ, những thay đổi về cấu trúc đòi hỏi cảm giác cấp bách để thúc đẩy mọi thứ tiến lên, trong khi mọi người cần sự kiên nhẫn thực tế khi họ chuyển đổi tư duy và thích nghi với các điều kiện và quy trình mới.

Các nhà lãnh đạo đánh mất sự tín nhiệm khi họ phớt lờ hoặc quá tập trung cho một vế của phương trình. Một nhà lãnh đạo có thể bị coi là thiếu sự đồng cảm và kiên nhẫn nếu họ thúc đẩy sự thay đổi quá nhanh. Ngoài ra, nếu một nhà lãnh đạo quá kiên nhẫn nhưng lại thiếu tính khẩn trương, sự thay đổi có thể bị đình trệ, điều đó cũng khiến họ đánh mất uy tín.

Đội ngũ cần lãnh đạo để tạo ra thành quả kinh doanh, đồng thời các nhà quản lý cũng cần thể hiện sự quan tâm đối với đội ngũ mà họ quản lý. Nếu đánh mất sự cân bằng đó, họ cũng sẽ đánh mất sự tín nhiệm vào lãnh đạo.

Xây dựng niềm tin lãnh đạo: Nỗ lực hợp tác

Trong một nghiên cứu gần đây tiến hành với hơn 140 nhóm lãnh đạo hàng đầu, các thành viên trong nhóm cho biết họ cảm thấy an toàn hơn về mặt tâm lý tại nơi làm việc khi họ thường xuyên chia sẻ thông tin và phát triển mối quan hệ có ảnh hưởng lẫn nhau với những người khác. Sự tin tưởng giữa các cá nhân, chia sẻ thông tin và ảnh hưởng lẫn nhau làm tăng sự an toàn tâm lý tổng thể của đội ngũ – cũng là động lực chính cho hiệu suất và sự đổi mới của tập thể.

Nhưng sự tín nhiệm có vai trò khi ở vị trí lãnh đạo? Niềm tin là một khái niệm phức tạp và nó có ý nghĩa khác nhau đối với từng người. Trao đổi với nhau về niềm tin, chia sẻ và thiết lập các định nghĩa là các bước chính để giải quyết vấn đề về tín nhiệm giữa một nhóm hoặc tổ chức.

Sự thấu hiểu và ngôn ngữ chung khi nói về những hành vi cụ thể ảnh hưởng đến lòng tin có thể thúc đẩy những cuộc trò chuyện hiệu quả hơn về hiệu suất của nhóm. Những cuộc trò chuyện đó thậm chí có thể tạo ra mối liên kết mạnh mẽ hơn giữa các lãnh đạo và nhân viên của mình.

Nhưng niềm tin lãnh đạo không phải là một sáng kiến nhất thời. Nó đòi hỏi nỗ lực liên tục từ tất cả các thành viên trong nhóm. Và nó đòi hỏi những nhà quản lý sẵn sàng bày tỏ sự chính trực, thay đổi hành vi và đảm nhận công việc khó khăn là hợp tác tác không giới hạn và giải quyết những khác biệt.

Nghiên cứu cho thấy rằng niềm tin đại diện cho một nhu cầu cốt lõi của con người mà tất cả chúng ta đều có: tin tưởng người khác, được tin tưởng lại và tin tưởng vào chính mình. Khi có được sự tin tưởng, mọi người sẽ đồng lòng xoay quanh mục đích chung của nhóm, nắm bắt các mục tiêu và mục đích, sẵn sàng hợp tác và được trao quyền để hoàn thành công việc hiệu quả. Khi niềm tin không còn, hoặc đổ vỡ, công việc trở nên khó khăn hơn và cần nhiều thời gian hơn để hoàn thành. Với tốc độ thay đổi không ngừng trong bối cảnh doanh nghiệp hiện nay, các nhà lãnh đạo cần sự tin tưởng hơn bao giờ hết.

Tham khảo

Why Leadership Trust Is Critical in Times of Change and Disruption. https://www.ccl.org/articles/leading-effectively-articles/why-leadership-trust-is-critical-in-times-of-change-and-disruption/.