QK2- Điều 4 Luật Nghĩa vụ quân sự (NVQS) năm 2015 quy định: NVQS là nghĩa vụ vẻ vang của công dân phục vụ trong Quân đội nhân dân Việt Nam. Công dân trong độ tuổi thực hiện NVQS không phân biệt dân tộc, thành phần xã hội, tín ngưỡng, tôn giáo, trình độ học vấn, nghề nghiệp, nơi cư trú phải thực hiện NVQS theo quy định của Luật.
Do vậy, trốn tránh NVQS là hành vi vi phạm (HVVP) pháp luật, căn cứ vào tính chất, mức độ, người có HVVP sẽ bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự, trong đó mức phạt tù lên đến 5 năm.
Về xử phạt hành chính, theo Nghị định 37/2022/NĐ-CP ngày 06/6/2022 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quốc phòng, cơ yếu; quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia; trên các vùng biển, đảo và thềm lục địa của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (trong đó có Nghị định số 120/2013/NĐ-CP ngày 9/10/2013), người vi phạm quy định về NVQS sẽ bị xử phạt hành chính.
Xử phạt vi phạm quy định về nhập ngũ, khoản 9 Điều 1 Nghị định 37/2022/NĐ-CP (sửa đổi Điều 7 Nghị định 120/2013/NĐ-CP) quy định: Phạt tiền từ 30 triệu đồng đến 40 triệu đồng đối với hành vi không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm tập trung ghi trong lệnh gọi nhập ngũ mà không có lý do chính đáng; phạt tiền từ 40 triệu đồng đến 50 triệu đồng đối với hành vi gian dối nhằm trốn tránh thực hiện lệnh gọi nhập ngũ sau khi đã có kết quả khám tuyển sức khỏe NVQS đủ điều kiện nhập ngũ theo quy định; phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 75 triệu đồng đối với hành vi không chấp hành lệnh gọi nhập ngũ (trừ trường hợp đối với HVVP nêu trên). Ngoài bị xử phạt vi phạm hành chính bằng tiền, người có HVVP còn bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả, buộc thực hiện NVQS theo quy định
Về xử lý hình sự, theo Điều 332, Bộ Luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định về tội trốn tránh NVQS: Khi một người không chấp hành lệnh gọi nhập ngũ, lệnh gọi tập trung huấn luyện (đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc bị kết tội này, chưa được xóa án tính mà còn vi phạm) thì sẽ bị phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp như: Tự gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của mình; phạm tội trong thời chiến; lôi kéo người khác phạm tội thì bị phạt tù từ 1 năm đến 5 năm.
VIỆT CƯỜNG